Rodzice często zastanawiają się, dlaczego ich pociechy nie reagują na prośby i polecenia. „Znowu nie słuchają!” – to zdanie pada w każdej rodzinie przynajmniej kilka razy dziennie. Ale może to nie wina dzieci? Może to, jak komunikujemy się z nimi, jest tym, co sprawia, że nasze prośby giną w otchłani ich umysłów? Oto kilka powodów, dlaczego dzieci zamiast słuchać, wolą bawić się w „ignorowanie rodzica 101”.
Dzieci Są Zbyt Zajęte Swoimi Sprawami
W świecie, w którym dzieci mają do czynienia z niezliczonymi bodźcami – od gry wideo po social media – trudno im się skupić na czymś tak trywialnym jak rodzicielskie prośby. Chociaż mogłoby się wydawać, że oczekiwanie, by dziecko posprzątało pokój, jest priorytetem, to dla nich świat jest pełen bardziej pociągających atrakcji. Telefon z grą to przecież pilniejsze zadanie niż nakaz, by złożyć pościel. A po co się martwić o bałagan, skoro w grze zdobywa się poziom, który obiecuje więcej adrenaliny?
Tak, to nie jest łatwe – przekonanie malucha, że zamiast rozmawiać z kolegą na czacie, powinien wysłuchać prośby o wyłączenie telewizora, jest prawdziwą sztuką. Nawet jeśli rodzice stoją tuż obok, to mózg dziecka jest obecnie w pełni pochłonięty czymś, czego oni nie są w stanie ogarnąć. Najlepszym rozwiązaniem w tej sytuacji jest zwykłe… cierpliwe czekanie na moment, kiedy dziecko samo poczuje się gotowe na zmianę trybu działania. To jak wyłączyć komputer – wszystko dzieje się w odpowiednim momencie.
Oczywiście, czasami pomagają odpowiednie “motywatory”. Chociaż nie zawsze da się przekonać dziecko przy pomocy słów, czasami obietnice czy drobne nagrody mogą działać cuda. Może nie od razu, ale z czasem zauważymy, że nasze prośby zaczynają wchodzić do ich świadomości – nawet jeśli jedynie na chwilę.
Mózg Dziecka Nie Został Jeszcze Wytrenowany do Słuchania
Dzieci nie słuchają, ponieważ ich mózgi nie są jeszcze w pełni gotowe na przyjęcie komend i zapamiętywanie ich. Każdy rodzic wie, że młodsze dzieci często traktują prośby rodziców jak coś, co mogą zrobić „później” – a to „później” nigdy nie nadchodzi. Mózg dziecka rozwija się w tempie, którego nie da się przyspieszyć, a proces nauki słuchania wymaga czasu. Chociaż dzieci potrafią skupić się na zadaniach wymagających ich aktywności, takich jak gra w piłkę czy układanie klocków, to czasami ich koncentracja na słuchaniu nie jest aż tak zaawansowana jak u dorosłych.
Nie można się zatem dziwić, że maluchy nie zawsze reagują od razu. Ich układ nerwowy jeszcze trenuje umiejętność przełączania się między różnymi zadaniami. Dlatego warto wiedzieć, że zamiast czekać na cudowne „od razu” lepiej przygotować się na nieco dłuższą drogę do „posłuszeństwa”. Zatem, nawet jeśli dziecko nie reaguje na pierwsze wołanie, warto ponownie spróbować z innej strony – z uśmiechem i cierpliwością!
Tak więc, jeśli Twoje dziecko nie reaguje na Twoje prośby, nie oznacza to, że jest źle wychowane. To po prostu oznacza, że jest na etapie, w którym nie rozumie jeszcze w pełni, jak skutecznie współdziałać z dorosłymi. Czasami najskuteczniejszym rozwiązaniem będzie… pokazanie przykładów – pokazując, jak samemu wykonujesz to, co prosisz.
Wybór Słuchania Jest Przepełniony Wyborem Innych Zajęć
Jednym z głównych powodów, dla których dzieci nie słuchają, jest to, że po prostu nie mają na to ochoty. Ich priorytety są zupełnie inne, niż te, które narzucają im rodzice. Dzieci uwielbiają wybierać własną drogę, a to, co im proponujemy, często nie znajduje się w ich osobistym harmonogramie. Właśnie dlatego zamiast słuchać o konieczności posprzątania pokoju, wolą wcisnąć pauzę i odetchnąć przez kilka minut, by potem zająć się czymś dużo bardziej ekscytującym.
Patrząc z perspektywy dziecka, każda prośba rodzica może wydawać się kolejnym “zadaniem”, które należy wykonać. Dzieci są mistrzami w przełączaniu się na tryb „przeciwnika”, ponieważ nie mają jeszcze w pełni rozwiniętego poczucia odpowiedzialności za wspólne przestrzenie. W zamian, częściej angażują się w wybór zadań, które sami uznają za istotne i interesujące.
| Przykłady Zajęć Dzieci, Które Przesłaniają Słuchanie Rodziców | Powód Ignorowania Prośby |
|---|---|
| Gry komputerowe | Przyciągają większą uwagę niż sprzątanie |
| Spotkania z przyjaciółmi online | Relacje z rówieśnikami są bardziej pociągające |
| Telewizja i filmy | Chęć śledzenia ulubionych postaci |
Rodzice muszą zaakceptować, że próby zmuszenia dziecka do czegoś, co nie jest zgodne z jego aktualnymi priorytetami, rzadko przynoszą efekty. Zamiast naciskać, warto spróbować zainteresować dziecko tematem w sposób, który będzie zgodny z jego pasjami. I pamiętaj – nawet jeśli dziecko nie słucha, to nie znaczy, że jest to koniec świata!
Potrzebują Więcej Czasu na Przemyślenie
Dzieci często po prostu potrzebują więcej czasu, by zrozumieć, co oznacza prośba rodzica. W świecie dorosłych, jeśli ktoś prosi nas o coś, w większości przypadków jesteśmy gotowi wykonać zadanie natychmiast. Jednak dzieci nie reagują tak szybko, ponieważ nie zawsze rozumieją konsekwencje swoich działań.
Chociaż dla nas prośba o posprzątanie pokoju może być tylko jednym z wielu zadań do wykonania w ciągu dnia, dla dziecka jest to wyzwanie, które wymaga refleksji i planowania. Dlatego zanim dziecko przejdzie do działania, może potrzebować kilku chwil, by w pełni pojąć, co się od niego oczekuje i jak najlepiej wykonać polecenie. Warto to zrozumieć i dać im ten czas.
Może się okazać, że zamiast bezpośredniego działania, po kilku minutach ciszy dziecko weźmie się za sprzątanie. Pamiętaj, by w tych chwilach zachować spokój i dać maluchowi przestrzeń na to, by sam podjął decyzję. Czasami to właśnie ta chwila refleksji sprawia, że dziecko podejdzie do zadania z pełnym zaangażowaniem.